एप्पलले होईन, सबैभन्दा पहिले यस कम्पनीले सार्वजनिक गरेको थियो आईफोनको नाममा फोन

काठमाडौं ।

आईफोनको नाम सुन्ने बित्तिकै दिमागमा के आउँछ ? तपाईंले यो प्रश्न सम्पूर्ण विश्वमा कसैलाई सोध्नु हुनेछ, र उत्तर तपाईले जे सोचिरहनु भएको छ त्यहि भेट्टाउनुहुनेछ, त्यो हो-एप्पल। सम्भवतः सबैलाई विश्वास छ कि आईफोनको नाममा संसारमा फोन प्रदान गर्ने कम्पनी एप्पल नै हो। तर सायद आज तपाईलाई छक्क लाग्नेछ कि यस्तो होईन रहेछ भनेर।

एप्पल त्यो कम्पनी होईन जसले आईफोन लाई विश्वमा सबैभन्दा पहिले सुरू गर्‍यो। वास्तवमा, त्यहाँ अर्को कम्पनी छ जसले  सन् १९९८ मा नै आईफोन नाममा उत्पादन सार्वजनिक गर्‍यो, जून स्टीभ जब्सले एप्पलको पहिलो आईफोन सुरू गरेको ९ वर्ष अगाडी नै।

आज हामी त्यो कम्पनीको बारेमा जानकारी दिन्छौं जसको कथा सम्भवतः अहिलेसम्म आईफोनसँग जोडिएर आउँदैन तर एप्पलको आईफोनको परिचय सम्पूर्ण विश्वमा दिएको छ ।

इन्फोगियरले आईफोन सुरू गर्‍यो
आईफोनको नामले संसारको पहिलो फोन सन्‌ १९९८ मा क्यालिफोर्नियामा आधारित कम्पनी, इन्फो गियरबाट सुरू गरिएको थियो। यो ‘इन्टरनेट टचस्क्रीन टेलिफोन’ को रूपमा प्रस्तुत भएको थियो। स्पष्ट रूपमा, यो स्मार्टफोन थिएन, कम्तिमा जुन किसिमले आज हामी स्मार्टफोनको अनुभव गर्छौं। इन्फो गियर आईफोन एक डेस्कटप टेलिफोन थियो।

इन्फोगियर आईफोन तीन मुख्य कार्यहरू (फोन कलहरू, ईमेल र लाइट वेब ब्राउजिङ्ग) गर्नका लागि डिजाइन गरिएको थियो । यसमा एक स्लाइड-आउट क्वेर्टी कीबोर्ड, वेब र ईमेल उपयोग गर्न २ एमबी र्यामको तयार गरिएको थियो। उपकरण बजारमा ५०० डलर भन्दा कममा बेचिएको थियो तर तपाईंले इन्टरनेट पहुँचको लागि अलग शुल्क तिर्नु पर्नेथियो जसमा ९.९५ प्रतिमहिना थियो भने अनलिमिटेड ब्राउजिङ्गको लागि १९.९५ डलर शुल्क तिर्नुपर्ने थियो ।

सिस्कोले इन्फिगियर किन्यो
इन्फिगियर आईफोन  त्यस बेलाको समय भन्दा निकै अगाडि थियो, जसले त्यति लोकप्रियता पाएन। यही कारण हो कि इन्फगियरले १९९९ मा नयाँ डिजाइन पछि आईफोनहरू बनाउन बन्द गर्यो। २००० को शुरुमा कम्पनीलाई सिस्को सिस्टम (हाल संसारको सब भन्दा ठूलो नेटवर्किङ्ग कम्पनी) द्वारा खरीद गरियो। २००६मा सिस्कोले एक भिओआईपी टेलिफोनको नामका लागि लिन्क्स आईफोनको नाम प्रयोग गर्‍यो।

चाखलाग्दो कथा यहाँबाट सुरू भयो
२००७ को शुरुमा, स्टीभ जब्सले एप्पलको पहिलो आईफोनको घोषणा गर्न त्यस वर्षको म्याकवर्ल्ड सम्मेलनमा सहभागी भए भने उता सिस्कोले ट्रेडमार्क उल्लंघनका लागि क्पर्टिनो कम्पनीलाई मुद्दा हाल्न हतार भएको थियो। जे होस्, यो विवाद एप्पल आईफोन बजारमा आउनु भन्दा पहिले नै समाधान भयो अर्थात जून २००७ भन्दा अगाडी नै। यद्यपि उनले सम्झौताको वित्तीय विवरण भने खुलाएनन्। चाखलाग्दो कुरा के छ भने, एप्पल र सिस्को सहमत भएका थिए कि ती दुवैलाई आईफोन नाम प्रयोग गर्ने अधिकार हुनेछ। यद्यपि हामीले कुनै पनि सिस्को आईफोन देखेका छैनौं र सायद भविष्यमा पनि देख्ने छैनौं। एजेन्सीहरुका साथ