सूर्यको धेरै नजिक पुगेर केही दिन सम्पर्कविच्छेद भएको पार्कर सोलर प्रोबले यसरी गरेको थियो पृथ्वीमा फोन!

काठमाडौं ।

सूर्यको धेरै नजिक पुगेको नासाको पार्कर सोलर प्रोबले गत बिहीबार आफू सकुशल रहेको भन्दै पृथ्वीमा सम्पर्क गर्यो। यो यानले सूर्यको यति नजिकबाट यात्रा गर्दा पनि बाँच्न सफल भयो जुन यो मिशन टोलीको इन्जिनियरिङको प्रमाण हो।

यसमा एउटा कस्टम ४.५ इन्च मोटाइको हीट शिल्ड र एक स्वचालित प्रणाली समावेश छ जसले यानलाई सूर्यको तीव्र तापबाट जोगाउँछ र यसलाई हाम्रो तारा तर्फ इशारा गर्न र कोरोना सामग्रीलाई यानसँग जडान गर्न अनुमति दिन्छ।

यसैगरी हीट शिल्डले यानलाई २,५०० डिग्री फारेनहाइट (१,३७१ डिग्री सेल्सियस) सम्मको तापमान सहन गर्न अनुमति दिन्छ, यानले सम्भवतः १,८०० डिग्री फारेनहाइट (९८० डिग्री सेल्सियस) सम्मको तापमान अनुभव गरेको र अझै पनि तातो रहेको मिशन टोलीले पहिले बताएको थियो।

“कुनै पनि मानव निर्मित वस्तुले कहिल्यै कुनै तारा नजिकबाट यति नजिक यात्रा गरेको छैन, त्यसैले पार्कर साँच्चै अज्ञात क्षेत्रबाट डाटा फर्काउनेछ,”पार्कर सोलार प्रोब मिशन अपरेसन्स म्यानेजर एपीएल निक पिंकाइन म्यारिल्याण्डले २० डिसेम्बरको एक विज्ञप्तिमा भने।

२०१८ मा प्रक्षेपित भएपछि पार्कर सोलार प्रोबले हाम्रो ताराको बारेमा विशेष गरी यसको बाहिरी तह कोरोना सूर्यको सतहबाट टाढा जाँदा सयौं गुणा तातो किन हुन्छ भन्नेजस्ता लामो समयदेखि लुकेका रहस्यमाथि प्रकाश पारेको छ।

सूर्य तर्फको यात्रा गर्दा यानले संयोगवश अति नजिकका धुमकेतुहरूको दुर्लभ नजिकको तस्वीर पनि लिएको थियो र यसले पृथ्वीको नारकीय जोडीका नामले चिनिने शुक्र ग्रहका बारेमा जानकारी दिएका थिए जसमा यसले पानी गुमाएको हुन सक्ने तथ्य समावेश थियो।

क्रिसमस ईभ अर्थात् मंगलबार डिसेम्बर २४ का दिन वैज्ञानिकहरूले पार्कर सूर्यसँग जडान भएको प्लाज्माका प्रवाहहरू मार्फत उडिरहेको हुने अनुमान गरेका थिए।

यसले सूर्यको सतहमा जारी बढ्दो उतार-चढावका कारण विभिन्न प्रकारका सौर्य पवन र सौर्य आँधीहरूको पनि अवलोकन गर्न सक्छ जुन मिशन टोलीले यस महिना सुरुमा वार्षिक एजीयू बैठकमा संवाददाताहरूलाई बताएको थियो।

“हामी यानबाट पहिलो स्थिति अद्यावधिक प्राप्त गर्न र आउँदा हप्तामा वैज्ञानिक डाटा प्राप्त गर्न पर्खिरहेको छैनौं,” नासा मुख्यालय वासिङ्टनका पार्कर सोलार प्रोब प्रोग्राम वैज्ञानिक एरिक पोस्नरले विज्ञप्तिमा भने।

स्पेस डटकमका अनुसार इतिहासमा कुनै पनि यानले सूर्यको सतहको यति नजिक उडान भरेको छैन। ऐतिहासिक क्रिसमस ईभ सूर्य उडानपछि दुई दिनमा पार्कर सोलार प्रोबले पहिलो पटक आफ्नो सूर्यको सामना गरेपछि पृथ्वीमा सम्पर्क गरेको थियो। यानले २६ डिसेम्बर (बिहीबार राति) मिडनाइट अघि पृथ्वीमा एउटा साधारण तर अत्यन्तै प्रतीक्षित बीकन टोन पठाएको थियो।

‘वैज्ञानिकहरू पृथ्वीमा यानले सूर्यको स्वत: उडान सुरु गरेको समय २० डिसेम्बरदेखि पार्कर सोलार प्रोबसँग सम्पर्कमा थिएनन् त्यसैले यो सिग्नल उक्त यान बाँच्न सफल भएको एउटा महत्वपूर्ण पुष्टि हो र “सुप्रसिद्ध स्वास्थ्य र सामान्य रूपमा सञ्चालन गर्दैछ,” नासाले शुक्रबार (२७ डिसेम्बर)को एक अपडेटमा जानकारी दिएको छ।

जोन्स हपकिन्स एप्लाइड फिजिक्स ल्याबोरेटरी (एपीएल) को मिशन नियन्त्रणले २६ डिसेम्बर मध्यरात भन्दा पहिले यो सिग्नल प्राप्त गरेको विज्ञप्तिमा भनिएको छ।

यानले नयाँ वर्षको दिन, १ जनवरीमा, थप विस्तृत स्थिति अपडेट पठाउने कार्यक्रम छ। त्यसपछि मात्रै यानले सूर्यको उडानबाट अपेक्षित अवलोकनहरू साँच्चै संकलन गरेको छ कि छैन भन्नेबारे वैज्ञानिकहरूले थाहा पाउने जोन्स हपकिन्स एप्लाइड फिजिक्स ल्याबोरेटरी (जेएचयूएपीएल) का प्रवक्ताले स्पेस डटकमलाई इमेल मार्फत भने। “यसले टोलीलाई यान र उपप्रणाली/यन्त्र स्वास्थ्यको समग्र तस्वीर दिन्छ, जसमा पार्करको डाटा रेकर्डरहरू भरिएका छन् कि छैनन् भन्ने पनि पत्ता लाग्छ।”

पार्कर सोलार प्रोबले अधिकांश तस्वीरहरू र वैज्ञानिक डाटाहरू जनवरीको अन्त्यमा पठाउने अपेक्षा गरिएको छ, जब यसले सूर्यबाट सुरक्षित दूरीमा टाढा यात्रा गर्नेछ।

क्रिसमस ईभको ६:५३ बिहान (११:५३ जीएमटी) पार्कर सोलार प्रोबले यो यान जे गर्नका लागि डिजाइन गरिएको थियो त्यही गर्न सफल भयो: यसले सूर्यको सतहदेखि ३.८ मिलियन माइल (६.१ मिलियन किलोमिटर) नजिक उडान भर्यो।

यसले यो उडान ४३०,००० माइल प्रति घण्टा (६९०,००० किलोमिटर प्रति घण्टा)को अकल्पनीय गतिमा छिरेको थियो — जसले यसको आफ्नै व्यक्तिगत गति रेकर्ड तोड्यो।