Technology Khabar २९ कार्तिक २०८१, बिहीबार
काठमाडौं ।
चीनले आफ्नो नयाँ पुनःप्रयोग गर्न सकिने शटलको डिजाइन सार्वजनिक गरेको छ, जसले देशको अन्तरिक्ष स्टेशनमा सामान ढुवानी गर्न र ल्याउन मद्दत गर्नेछ।
यस शटललाई हाओलोङ भनिन्छ र यसको विकास छेङ्दु एयरक्राफ्ट डिजाइन एण्ड रिसर्च इन्स्टिच्युटले गरिरहेको छ, जुन राज्य-स्वामित्वमा रहेको एभिएशन इन्डस्ट्री कर्पोरेशन अफ चाइना (एभीआईसी) अन्तर्गत पर्छ।
यो परियोजना चीनको मानव अन्तरिक्ष उडान एजेन्सी सीएमएसएद्वारा निम्न लागतका कार्गो अन्तरिक्षयान विकास गर्न आह्वान गरिएको प्रस्तावबाट चुनिएका दुई मध्ये एक भएको स्पेस डटकमले उल्लेख गरेको छ।
चीन अहिले आफ्नो रोबोटिक तियानझाउ अन्तरिक्षयान प्रयोग गरेर तियाङगोङ अन्तरिक्ष स्टेशनमा सामान पठाउँछ।
तर अमेरिकी नासाले आफ्नो अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशनको लागि कमर्सियल सप्लाई अप्सनलाई प्रोत्साहित गरेजस्तै सीएमएसए ले यस्तो नयाँ, कम लागतका विचारहरू खोजिरहेको थियो जसले पृथ्वीमा फर्केर प्रयोगहरू र अन्य सामान ल्याउन पनि सकियोस्। हालको तियानझाउ भने पुनःप्रयोग गर्न नसकिने प्रकारको छ र पुन: प्रवेश गर्दा जलेर नष्ट हुन्छ।
यो शटल एउटा रकेटको माथि प्रक्षेपण हुनेछ र पुनः पृथ्वीमा अफरातर्फको रनवेमा अवतरण गर्न सक्नेछ। यो अन्तरिक्ष शटल ३२.८ फिट (१० मिटर) लामो र २६.२ फिट (८ मिटर) चौडा हुनेछ, र यसको तौल तियानझाउ क्याप्सुलको आधाभन्दा पनि कम छ, जसको अधिकतम तौल ३१,००० पाउन्ड (१४,००० किलोग्राम) सम्म हुन्छ।
हाओलोङ अहिले इन्जिनियरिङ्ग उडान प्रमाणीकरण चरणमा छ, जसको अर्थ यसको डिजाइन र प्रणालीहरूको समीक्षा हुँदैछ, त्यसपछि मात्रै निर्माण प्रक्रिया अघि बढ्नेछ।
शटलका इन्जिनियरहरूले यस डिजाइनलाई प्रभावकारी भन्दै प्रशंसा गरिरहेका छन्। हाओलोङका प्रमुख डिजाइनर फान युआनपेङले चाइना सेन्ट्रल टेलिभिजन लाई बताए अनुसार, “हाओलोङ अन्तरिक्ष कार्गो शटल एक पखेटावाला विमान हो जसमा वायुगतिकीय डिजाइन छ, ठूलो पखेटाको स्पान र उच्च लिफ्ट-टु-ड्र्याग अनुपात छ। यसको अगाडि गोलाकार आकारको फ्युजलेज र पछाडि सुतिएको डेल्टा पंखहरू छन्। यसले अन्तरिक्षयान र विमानका विशेषताहरूलाई मिलाएर बनाइएको छ, जसले गर्दा यो रकेटले प्रक्षेपण गर्न सक्छ र विमानजस्तै रनवेमा अवतरण गर्न सक्छ।”
यो परियोजनाले चीनको अन्तरिक्ष कार्यक्रममा महत्वपूर्ण फड्को मार्ने अपेक्षा गरिएको छ, जसले सामान ढुवानीका लागि पुनःप्रयोग गर्न सकिने विकल्पहरू प्रदान गर्दछ र अन्तरिक्ष अभियानहरूलाई अझै प्रभावकारी बनाउँछ।
हाओलोङ शटलले तियाङगोङ अन्तरिक्ष स्टेशन सँग डक गर्नेछ, जसले अन्तरिक्षयात्रीहरूलाई सामान सङ्कलन गर्न वा भण्डारण गर्न भित्र-बाहिर जान सक्ने सुविधा दिनेछ। कार्गो ढुवानीको मिशन पूरा भएपछि, हाओलोङ स्वतन्त्र रूपमा अन्तरिक्ष स्टेशनबाट छुट्टिनेछ, स्वचालित रूपमा पुनः पृथ्वीको वायुमण्डलमा प्रवेश गर्नेछ, र तोकिएको विमानस्थलको रनवेमा अवतरण गर्नेछ।
हाओलोङका प्रमुख डिजाइनर फाङ युआनपेङ ले भनेका छन्, “जाँच, मर्मत र मर्मतसम्भार पछि यो पुनः कार्गो ढुवानी मिशन गर्न सक्षम हुनेछ।” यसको अर्थ यो पुनःप्रयोग गर्न सकिने अन्तरिक्षयानले बारम्बार मिशनहरू सञ्चालन गर्न सक्नेछ, जसले लागतमा कमी ल्याउनेछ र अन्तरिक्ष अभियानलाई अधिक प्रभावकारी बनाउनेछ।
हाओलोङ मात्र होइन, पुनःप्रयोग गर्न सकिने कार्गो शटल विकास गर्ने अन्य परियोजनाहरू पनि छन्। उदाहरणका लागि, अमेरिकी निजी कम्पनी सिएरा स्पेसले ड्रिम चेजर नामक शटल विकास गरिरहेको छ, जुन लामो समयदेखि ढिलाइ हुँदै आएको छ। यसले कार्गो र अन्तरिक्षयात्रीहरूलाई लो अर्थ अर्बिटमा पठाउन सक्नेछ।
चीनले तियाङगोङ अन्तरिक्ष स्टेशनलाई कम्तिमा एक दशकसम्म सञ्चालन गर्ने लक्ष्य राखेको छ, र हालको तीन-मोड्युल, टी-आकारको अन्तरिक्ष चौकीलाई विस्तार गरेर छ मोड्युलसम्म पुर्याउने योजना बनाएको छ। हाओलोङ ले यस अन्तरिक्ष स्टेशनलाई खाद्यान्न, प्रयोगहरू, र अन्य आवश्यक कार्गो आपूर्ति गर्नमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्छ।
यस प्रकार हाओलोङ जस्तै पुनःप्रयोग गर्न सकिने अन्तरिक्षयानहरूले चीनको अन्तरिक्ष मिशनलाई थप सस्तो र दिगो बनाउन मद्दत पुर्याउने अपेक्षा गरिएको छ।
प्रकाशित: २९ कार्तिक २०८१, बिहीबार
