Technology Khabar २६ भाद्र २०८१, बुधबार
काठमाडौं ।
तीन महिनाभन्दा बढी समय अन्तरिक्षमा बसेर स्टारलाइनरको १०-दिनको क्रू फ्लाइट टेस्ट अन्ततः समाप्त भएको छ।
बोइङको अन्तरिक्षयानले यो सप्ताहान्तमा सफल अवतरण गरेको छ, शनिबार (सेप्टेम्बर ७) बिहान १२:०१ ईडीटी (०४:०१ जीएमटी) मा न्यु मेक्सिकोको ह्वाइट सेन्ड्स मिसाइल रेन्जको अँध्यारो मरुभूमिमा प्याराशुटको सहायताले सामान्य रूपमा अवतरण गर्यो।
अन्तरिक्षसम्बन्धी वेबसाइट स्पेसएक्सका अनुसार यो फिर्ती सवारीले लामो समयदेखि ढिलाई भएको र समस्याग्रस्त मिशनको रित्तै फर्कने क्रमलाई इंगित गर्यो। नासाका दुई अन्तरिक्षयात्रीहरू सुनिता विलियम्स र बुच विल्मोरलाई प्रक्षेपण गरिएको थियो ।
उक्त अन्तरिक्षयानमा समस्या भएका कारण अन्तरिक्षयात्रीसहित फर्कँदा जोखिम हुने देखेर रित्तरै फर्काइए पनि यसको सकुशल अवतरणपछि नासाले ‘अन्तरिक्षयात्री’ त्यसैमा फर्केका भए पनि ‘तिनीहरू सकुशल नै रहने रहेछन्’ भन्ने विचार व्यक्त गरेको हो।
अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशन आईएसएससम्मको यात्रामा विभिन्न समस्याहरूको सामना गर्नु पर्ने भए पनि स्टारलाइनरको चालकविहीन अवतरण योजनाबद्ध रूपमा सफलतापूर्वक सम्पन्न भयो।
“यदि अन्तरिक्षयानमा चालकदल हुन्थ्यो भने, हामीले अन्तरिक्ष स्टेशनबाट पछि हट्ने सोही क्रम अनुसरण गर्ने थियौं, सोही डे-ओर्बिट बर्न गर्ने थियौं, र सोही प्रविष्टि कार्यान्वयन गर्ने थियौं। त्यसैले यो चालकदलसहित सुरक्षित र सफल अवतरण हुने थियो,” नासाको कमर्शियल क्रू प्रोग्रामका प्रबन्धक स्टीभ स्टिचले अवतरणपछि आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा भने।
बोइङ र नासाले पछिल्ला तीन महिना ह्वाइट सेन्ड्समा परीक्षणहरू सञ्चालन गरेर अन्तरिक्षमा स्टारलाइनरले सामना गरेका थ्रस्टर समस्याहरूलाई पुनःनिर्माण र बुझ्ने प्रयास गरे।
स्टारलाइनरको फिर्तापछि स्टीभ स्टिचले भने, “यो सधैं कठिन हुन्छ यसलाई पछाडि फर्केर हेर्नु,” साथै थपे, “यदि हामीसँग यस्तो मोडेल हुन्थ्यो जसले आज रात देखिएका समस्याहरूलाई पूर्ण रूपमा भविष्यवाणी गर्थ्यो, हो, यसले चालक दल भएको उडानका लागि निर्णय लिन सजिलो बनाउने थियो, तर हामीसँग त्यो थिएन।”
बुच विलमोर र सुनिता विलियम्सले जून ४ मा स्टारलाइनरमा चढेर अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशन (आईएसएस) मा पुगेका थिए जहाँ उनीहरूले कक्षमा करिब एक हप्ता बिताउने अपेक्षा गरेका थिए।
सीएफटी मिशन स्टारलाइनरको अन्तिम योग्यताप्राप्त उडान हुनु पर्ने थियो, जसपछि यो आईएसएसका लागि चालक दल परिवहनका रूपमा सञ्चालनमा आउने थियो। तथापि अन्तरिक्षयानले आईएसएसमा पुग्न खोज्दा थ्रस्टर समस्याहरू देखा परे, जसका कारण स्टारलाइनरको फिर्तामा तीन महिनाको ढिलाइ भयो, जुन अन्ततः कुनै पनि अन्तरिक्षयात्री बिना नै भयो।
नासाले अगस्टको अन्त्यमा स्टारलाइनरलाई चालकविहीन फिर्ता ल्याउने निर्णयको घोषणा गर्यो र विल्मोर र विलियम्सलाई आईएसएस एक्सपेडिसन ७१ को भागको रूपमा पुनः असाइन गर्यो।
यसले एजेन्सीलाई स्पेसएक्सको क्रू-९ अन्तरिक्षयात्री मिशनमा नासाका लागि यस महिनाको अन्त्यमा प्रक्षेपण हुने क्रू ड्र्यागन अन्तरिक्षयानमा दुईवटा खाली सिटहरू छुट्याउनुपर्ने बनायो। विल्मोर र विलियम्स क्रू-९ को रोटेसनको अन्त्यमा फेब्रुअरीमा तिनै सिटमा घर फर्कन सकून् भन्ने उद्देश्यले यस्तो गरिएको स्पेस डटकमले लेखेको छ।
प्रकाशित: २६ भाद्र २०८१, बुधबार