Technology Khabar २१ बैशाख २०८०, बिहीबार
काठमाडौं ।
विश्व पासवर्ड दिवस मनाउँदै, व्यक्ति र संस्थाहरूलाई उनीहरूको हालको पासवर्ड अभ्यासहरू समीक्षा गर्न र उनीहरूको पासवर्ड सुरक्षा सुधार गर्न कदमहरू चाल्न प्रोत्साहित गरिन्छ।
यसमा नियमित रूपमा पासवर्डहरू अद्यावधिक गर्ने, प्रत्येक खाताको लागि अद्वितीय पासवर्डहरू प्रयोग गर्ने, र सम्भव भएसम्म दुई-कारक प्रमाणीकरण अर्थात टू फ्याक्टर अथेन्टिकेसन (2FA) सक्षम गर्ने विषयहरु समावेश हुन सक्छ।
तर कतिपय मानिसहरुले सम्झन सकिने हुँदा सजिलो पासवर्डहरु प्रयोग गर्ने गरेको पाईन्छ। यसले ती मानिसहरुले प्रयोग गर्ने वेबसाइट तथा उनीहरुको व्यक्तिगत एकाउन्टहरु समेत ह्याक हुने र डाटा चोरिने संभावना अत्यधिक रहन्छ।
त्यसैले हामी तपाईँलाई यहाँ बलियो पासवर्ड बनाउन र ह्याकबाट बच्नका लागि विचार गर्न केहि सुझावहरू दिने प्रयास गर्नेछौं:
१. धेरै प्लेटफर्महरूको लागि एउटै पासवर्ड प्रयोग नगर्नुहोस्। यदि कोही तपाईको एकाउन्ट ह्याक गर्न सफल भयो भने, उसले अन्य खाताहरूमा पनि उही पासवर्ड प्रयोग गर्ने प्रयास गर्नेछ र ह्याक गर्नेछ।
२. पासवर्डको रूपमा नाम, जन्मदिन वा वार्षिकोत्सव मितिहरू प्रयोग गर्दै नगर्नुहोस्। विशेष गरी तपाईंको आमाबाबु, भाइबहिनी वा पार्टनरको नाम जस्ता विषयमा पनि नराख्नुहोस्। साथै, आफूले प्रयोग गर्ने कार ब्रान्ड वा बसोबास क्षेत्र जस्ता विषय प्रयोग नगर्नुहोस्। तिनीहरूलाई फेला पार्न धेरै सजिलो हुन्छ।
३. क्रेडिट/डेबिट कार्डको पिन, फोन नम्बर, राहदानी वा प्यान कार्ड नम्बरलाई पनि पासवर्डको रूपमा कहिल्यै प्रयोग नगर्नुहोस्। पासवर्ड कम्तिमा ८ क्यारेक्टर वा अंकसहितको लामो बनाउनुहोस्।
४. पुराना पासवर्डहरू पुन: प्रयोग नगर्नुहोस्। ह्याकरहरूले डार्क वेबबाट म्याद सकिएका पासवर्डहरूको सूची प्राप्त गर्न सक्छन् वा ह्याकरहरूले डाटाबेस लीक गर्न सक्छन्। यसले तपाईँको पुराना वा प्रयोगमा नआएका पासवर्डहरु लीक हुनसक्छ।
५. आफ्नो पासवर्ड कहिल्यै अनलाइनमा सेभ वा बचत नगर्नुहोस्, इमेल ड्राफ्टको रूपमा पनि नराख्नुहोस्। तपाइँ यसलाई इन्टरनेटमा कनेक्ट नभएको कुनै पनि डिभाइसमा वा एपमा म्यानुअल रूपमा सेभ गर्न सक्नुहुन्छ।
६. गुगल क्रोमले पासवर्डहरू सेभ गर्ने विकल्प प्रदान गर्दछ। तर तपाईंले यो सुविधा प्रयोग गर्नबाट जोगिनै पर्छ। किनकि यदि तपाईंले झुक्किएर कुनै खराब वा गलत वेबसाइट पहुँच गर्नुभयो भने यसले तपाईंको सुरक्षित गरिएका पासवर्डहरूलाई कमजोर बनाउँछ।
७. उपलब्ध भएसम्म डिभाइसहरुमा सँधै दुई-कारक प्रमाणीकरण अर्थात टू फ्याक्टर अथेन्टिकेसन (2FA) प्रयोग गर्नुहोस् र आफ्नो सुरक्षा सुनिश्चित गर्न समय समयमा आफ्नो पासवर्ड परिवर्तन गर्नुहोस्।
८. यदि तपाईँको कुनै पनि लगइन वा एकाउन्टमा गलत भईरहेको वा ह्यक भएको अनुमान छ भने तपाईँले त्यस्तो बेलामा तत्काल पासवर्ड परिवर्तन गरेर नयाँ थप ससक्त र बलियो पासवर्ड राख्नुहोस्।
प्रकाशित: २१ बैशाख २०८०, बिहीबार